اگر یکی از وراث ملک ورثه ای را تخلیه نکند

اگر یکی از وراث ملک ورثه ای را تخلیه نکند چه کنیم؟

هرگاه فردی فوت کند، مسأله وراثت و تصرف در ملک موروثی به یکی از پیچیده‌ ترین و مهم‌ ترین مسائل حقوقی تبدیل می‌ شود. بهترین کار برای جلوگیری از تصرف و یا پیگیری آن مراجعه به وکیل ارث است. در این شرایط مفهوم “تصرف عدوانی ورثه” یکی از نکاتی است که در فرآیند توزیع و مدیریت اموال وراث مطرح می‌ شود و اثرات زیادی روی حقوق و دسترسی به اموال موروثی دارد.

این نوع تصرف همچون یک پرتوی تاریک، می‌ تواند تأثیرات جبران‌ ناپذیری بر روند توزیع اموال داشته باشد. در همین راستا می خواهیم بدانیم اگر یکی از وراث ملک ورثه ای را تخلیه نکند چه می شود و به تحلیل عمیق‌ تر این مفهوم می‌ پردازیم و اثرات آن بر حقوق وراثت بررسی می‌ کنیم.

ابتدا به معرفی مفهوم ملک ورثه ای می‌ پردازیم و نحوه توزیع و مدیریت آن در حالتی که فرد فوت کرده است را بررسی می‌ کنیم. سپس به تبیین مفهوم تصرف عدوانی ورثه پرداخته و نقش آن در تخلیه ملک موروثی را برجسته می‌ کنیم. در ادامه اثرات حقوقی و جرمی این نوع تصرف را در چارچوب قوانین حقوقی وراثت، به ویژه در قوانین اسلامی ایران مورد بررسی قرار می‌ دهیم. در پایان با توجه به مفاد مطرح شده، نکات کلیدی و پیامدهای این نوع تصرف برای وارثان و را مورد تحلیل قرار می‌ دهیم.

چگونه تصرف عدوانی ورثه را ثابت کنیم؟

اولین کاری که باید در راستای سوال اگر یکی از وراث ملک ورثه ای را تخلیه نکند انجام دهیم، اثبات تصرف عدوانی است. برای اثبات تصرف عدوانی ورثه، برخی شرایط ضروری وجود دارد که باید به آن ها توجه شود. ابتدا باید توجه داشت که تصرف عدوانی موروثی فقط در مورد اموال غیرمنقول امکان‌پذیر است، به عبارت دیگر، ملکی که قابل حمل و نقل نیست مانند زمین کشاورزی یا آپارتمان غیرمنقول هستند. برای ادعای تصرف عدوانی، شاکی یا خواهان باید قادر به اثبات تصرف خود در این اموال غیرمنقول باشد و دلایل قوی و محکمی را ارائه دهد.

در هنگام تنظیم شکایت تصرف عدوانی ورثه، خواهان باید قادر باشد مواردی که می گوییم را ثابت کند. ابتدا باید بتواند اثبات کند که وی واقعاً در اموال موروثی تصرف دارد و این تصرف بدون رضایت دیگر ورثه صورت گرفته است. همچنین ارائه گواهی حصر وراثت نیز یکی از موارد ضروری است که باید در دادگاه ارائه شود.

به طور کلی اثبات تصرف عدوانی ورثه نیازمند ارائه مدارک و شواهد قانونی و قاطع است که به دلایل محکمه‌پسندی نیاز دارد. این اثبات، از اهمیت ویژه‌ ای برخوردار است زیرا در صورت تایید، ممکن است مجازات‌ های قانونی و مالی به عهده فرد متخلف قرار گیرد و دستور رفع تصرف عدوانی صادر شود.

طرح دعوای تصرف عدوانی ورثه

همان‌طور که متوجه شدیم، تصرف عدوانی ورثه یک عمل غیرمرسوم نیز محسوب می شود و برای پیگیری آن باید طرح دعوا انجام دهیم. پس دومین قدم در راستای سوال اگر یکی از وراث ملک ورثه ای را تخلیه نکند طرح دعوا است. پس از ان که صدور گواهی حصر وراثت که تمامی وراث را دربرمی‌ گیرد آماده شد، همه وراث به صورت مشاع در ملک تصرف خواهند داشت. به عبارت دیگر هر مالی که از متوفی به جای مانده باشد بین وراث تقسیم خواهد شد.

مهم است تا توجه داشته باشیم که پیش از تقسیم اموال، هیچ یک از وارثان قانونی نمی‌ توانند در اموال تصرف کنند، حتی اگر بهانه آن ارث بردن باشد. در صورتی که یکی از ورثه بدون رضایت دیگران یک ملک را به استفاده بگیرد، ورثه‌های دیگر می‌ توانند علیه او دعوایی طرح کنند و شکایت نمایند.

در این حالت طرح دعاوی ملکی کیفری بر علیه ورثه‌ ای که تصرف عدوانی بر ملک ورثه‌ ای انجام داده، امکان‌پذیر نیست. دلیل این امر می‌ تواند حق مالکیت فرد متصرف باشد. چرا که به صورت مشاعی حق مالکیت دارد. بنابراین در چنین شرایطی، تنها طرح دعاوی ملکی حقوقی امکان‌ پذیر است و نمی توان دعوای کیفری دادخواست داد و در صورت دادخواست رد دعوا می شود. برای طرح دعوا علیه وارث متصرف، مدارک و مستندات زیر لازم است:

• ارائه شناسنامه
• ارائه اصل کارت ملی
• ارائه سند مالکیت ملک و سابقه تصرف به همراه دلیل
• ارائه دلایلی برای اثبات تصرف عدوانی، از جمله ارائه استعلام از مراجع صلاحیت‌دار و شهادت شهود
• پرداخت هزینه‌ های دادرسی و اجرای حکم

انواع تصرف عدوانی در مال غیرمنقول

حال که متوجه شدیم اگر یکی از وراث ملک ورثه ای را تخلیه نکند، چه می شود، بهتر است درباره انواع تصرف عدوانی نیز بدانید. تصرف عدوانی ملک ورثه ای می‌ تواند در دو حالت مختلف انجام شود که در زیر به آن ها اشاره می کنیم:

• تصرف عدوانی حقوقی: در این نوع از تصرف عدوانی، فردی که تصرف کرده مجازات نمی‌ شود و تنها دادگاه به رفع تصرف رای می‌ دهد. این دعاوی در دسته بندی دعاوی ملکی حقوقی قرار می‌ گیرند و برای رسیدگی به آن‌ ها، دادگاه عمومی مرجع است. شرایطی برای طرح دعوی در این نوع از تصرف عدوانی لازم است، مثلا ملک مورد نظر باید در گروه اموال غیرمنقول باشد. تصرف ملک ورثه ای با اعمال اجبار و زور انجام گرفته باشد و یا وراث دارای سابقه تصرف ملک ورثه ای باشند. در نهایت فردی که تصرف عدوانی ملک ورثه ای را انجام داده، سابقه تصرف ملکی نداشته باشد.
• تصرف عدوانی کیفری: در این نوع از تصرف عدوانی، مرجع صالح برای دعاوی، دادگاه‌ های کیفری است. در دعاوی کیفری تصرف عدوانی، بر خلاف حالت حقوقی، فرد متصرف ممکن است مجازات دادگاه را تحمل کند. شرایط طرح دعوی در این نوع از تصرف عدوانی مشابه حالت حقوقی است، با این تفاوت که در اینجا دادگاه علاوه بر حکم به رفع تصرف، می‌ تواند فرد متصرف را نیز مجازات کند.

به طور کلی می توان در پاسخ اگر یکی از وراث ملک ورثه ای را تخلیه نکند چه می شود گفت که تصرف عدوانی در اموال ورثه ای می‌ تواند در دو حالت حقوقی و کیفری رخ دهد، ولی در هر دو حالت نیاز به ارائه مدارک و شواهد قانونی برای طرح دعوا در دادگاه وجود دارد ولی تصرف حتمی است.