تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه

بررسی تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه

در دستیابی به عدالت و حفظ حقوق افراد، نقش وکلا به عنوان نمایندگان قانونی بسیار حیاتی است. در کشور ما دو گروه اصلی از وکلا وجود دارند که از طریق آزمون وکالت، پروانه وکالت خود را دریافت می‌ کنند که یکی از آن ها کانون وکلای دادگستری و دیگری مرکز وکلا قوه قضاییه است. این دو نهاد معروف نقش بسیار مهمی در اعطای پروانه وکالت، تشکیل وکلا و تضمین کیفیت خدمات و مشاوره حقوقی دارند.

گرچه وکلای دادگستری و وکلای قوه قضاییه از نظر صلاحیت برای وکالت هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند، اما می توان گفت تفاوت‌ های مهمی در وظایف، مسئولیت‌ ها و شرایط کاری آن‌ ها وجود دارد که می‌ تواند تأثیر گذار بر کیفیت و محتوای خدمات حقوقی ارائه شده توسط آن‌ ها باشد.

تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه باعث شده است که افراد هنگام تصمیم گیری و انتخاب از خود بپرسند که وکیل دادگستری بهتر است یا وکیل قوه قضاییه؟ در همین راستا به بررسی جامع تفاوت‌ ها و ویژگی‌ های مهم هر یک از این دو گروه از وکلا می‌ پردازیم و در پایان، با توجه به این تفاوت‌ ها، به سوالی که کدام گروه بهتر است، پاسخ خواهیم داد.

بررسی تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه از نظر مرجع صادر کننده پروانه

تفاوت‌ وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه از نظر مرجع صادرکننده پروانه، نیازمند بررسی جداگانه هر یک از این دو نهاد است. این دو نهاد گرچه از طریق آزمون وکالت وکلا را ارزیابی می‌ کنند، اما مسئولیت‌ ها، وظایف و تاریخچه آن‌ ها متفاوت است. حال به بررسی جداگانه ویژگی‌ ها و تفاوت‌ های هر یک از این دو نهاد خواهیم پرداخت:

بررسی کانون وکلا دادگستری

کانون وکلا دادگستری، به عنوان قدیمی‌ ترین سازمان حقوقی مردم نهاد ایرانی، در سال 1331 تأسیس شد و محمد مصدق لایحه استقلال کانون وکلا را تصویب نمود. این کانون به عنوان یک نهاد مستقل از دستگاه قضایی ایجاد شد و باعث ایجاد استقلال وکلا از دادگستری شد. مرجع صادرکننده پروانه وکالت وکیل دادگستری، کانون وکلای دادگستری ایران می‌ باشد.

بررسی مرکز وکلا قوه قضاییه

مرکز وکلا قوه قضاییه در سال 1381 تأسیس شد و توسط رییس قوه قضاییه بر اساس ماده 187 قانون برنامه سوم توسعه ایجاد شد. این مرکز در ابتدا به عنوان مرکز امور مشاوران حقوقی، وکلا و کارشناسان قوه قضاییه تشکیل شد و سپس با اصلاحاتی در سال 1397 به عنوان مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده شناخته شد. مرجع صادرکننده پروانه وکالت وکیل قوه قضاییه، مرکز وکلا قوه قضاییه است.

بررسی تفاوت‌ های کانون وکلای دادگستری و مرکز وکلای قوه قضاییه

• سازمان و تاریخچه: یک تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه در تاریخچه مرجع این دو است. کانون وکلا دادگستری به عنوان قدیمی‌ ترین سازمان حقوقی مردم‌ نهاد ایرانی شناخته می‌ شود، در حالی که مرکز وکلا قوه قضاییه در سال‌ های اخیر ایجاد شده است.
• مسئولیت‌ ها و وظایف: کانون وکلا دادگستری علاوه بر ارائه مشاوره حقوقی، وکلا را در پرونده‌ های قضایی نیز یاری می‌ کند. اما مرکز وکلا قوه قضاییه عمدتاً برای ارائه خدمات مشاوره حقوقی و ایجاد ارتباط بین مردم و دستگاه قضایی فعالیت می‌ کند.
• مرجعیت در صدور پروانه وکالت: کانون وکلای دادگستری به عنوان مرجع صادر کننده پروانه وکالت وکل دادگستری معتبر است، در حالی که مرکز وکلا قوه قضاییه مرجع صادر کننده پروانه وکالت وکیل قوه قضاییه می‌ باشد.

به طور کل اگرچه هر دو نهاد از طریق آزمون وکالت وکلا را مورد ارزیابی قرار می‌ دهند، اما تفاوت‌ هایی در مسئولیت‌ ها، وظایف و تاریخچه آن‌ ها وجود دارد که انتخاب بین آن‌ ها را بر اساس نیاز و موقعیت خاص هر فرد می‌ سازد. البته واقعیت امر این است که تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه در حیطه کاری چندان ربطی به انتخابات افراد ندارد، چرا که در حیطه و فعالیت کاری آن ها را محدود نمی کند.

بررسی تفاوت وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه در مراحل دریافت پروانه

تفاوت وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه در مراحل دریافت پروانه از جمله مواردی است که نشان‌ دهنده اختلافات میان این دو نهاد حقوقی است. در این بخش از بررسی تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه به تفصیل به توضیح این مراحل خواهیم پرداخت.

مراحل دریافت پروانه در کانون وکلا دادگستری

• ثبت نام و شرکت در آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری: در این مرحله، فرد متقاضی باید به ثبت نام در آزمون وکالت کانون وکلا دادگستری بپردازد و سپس در آزمون کارآموزی شرکت کند.
• کارآموزی وکالت: پس از قبولی در آزمون، قبول شدگان موظف به طی کردن دوره کارآموزی می‌ شوند که شامل مواردی از جمله شرکت در جلسات دادگاه، کار با وکلا با سابقه، و انجام امور معاضدت قضایی می‌ شود.

مراحل دریافت پروانه در مرکز وکلا قوه قضاییه

• ثبت نام و شرکت در آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضاییه: مرحله اول شامل ثبت نام در آزمون وکالت مرکز وکلا قوه قضاییه و شرکت در آزمون تستی است.
• شرکت در مصاحبه مرکز وکلا قوه قضاییه: در راستای تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه می توان گفت که برخلاف وکلای دادگستری که آزمون کتبی سخت تری نسبت به قوه قضاییه دارند و بعد از قبولی در آزمون دوره کارآموزی را می گذارنند، افراد قبول شده در مرکز وکلا قوه قضاییه یک مصاحبه شفاهی نیز دارند که باید آن را نیز قبول شوند تا بتوانند دوره کارآموزی خود را شرکت کنند.
• کارآموزی وکالت: پس از قبولی در آزمون و مصاحبه شفاهی افراد متقاضی موظف به طی کردن دوره کارآموزی می‌ شوند که شامل مواردی از جمله حضور در جلسات دادگاه، تهیه گزارش‌ های قضایی و شرکت در دوره‌ های آموزشی است.

با توجه به مراحل مختلف دریافت پروانه در هر یک از این دو نهاد، تفاوت‌ های مهمی در تجربه وکالت و دانش حقوقی فرد میان وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه به وجود می‌ آید.

بررسی تفاوت وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه در وظایف و مسئولیت‌ ها

باید به طور کلی درباره تفاوت وکیل دادگستری با وکیل قوه قضاییه گفت که وکیلان دادگستری و وکیلان قوه قضاییه در حوزه حقوق و قضاوت دارای نقش‌ ها و مسئولیت‌ های متفاوتی نیستند. در واقع هردوی این وکلا می توانند هر پدونده ای که بخواهند قبول کنند و رسیدگی به آن را شروع نمایند. برخلاف مواردی که اشاره کردیم، در وظایف و مسئولیت این دو نوع وکیا تفاوت چندانی ندارند. حال به بررسی و توضیح تفاوت‌ های اساسی بین وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه خواهیم پرداخت.

اولین نقطه مورد بررسی، وظایف و مسئولیت‌ های وکیل دادگستری است. وکیلان دادگستری عمدتاً به عنوان نمایندگان موکلان خصوصی فعالیت می‌ کنند. آن‌ ها مسئولیت دارند تا در تمام مراحل رسیدگی به پرونده‌ ها، از تلاش برای صلح و سازش تا صدور و اجرای رای به موکلان خود کمک کنند. همچنین وکیلان دادگستری می‌ توانند قراردادهای مالی را با موکلان خود تنظیم کرده و به آن‌ ها مشاوره حقوقی ارائه دهند.

وظایف و مسئولیت‌ های وکیل قوه قضاییه نیز به عنوان نمایندگان دولتی واحد قضایی در جامعه تعریف می‌ شود. این وکلا معمولاً به عنوان نمایندگان دولت در پرونده‌ ها عمل می‌ کنند و مسئولیت دارند تا به نیابت از دولت، مواردی همچون قبول وکالت‌ های معاضدتی و تسخیری، قبول و رویت اوراق ابلاغ شده مربوط به پرونده، و انجام تمامی مکاتبات مربوط به امور وکالتی را بر عهده داشته باشند.

یک تفاوت‌ وکیل دادگستری و وکیل قوه قضاییه در خصوص منشأ و مبنای فعالیت این دو نوع وکیل است. وکیلان دادگستری معمولاً از طریق کانون وکلا پروانه وکالت خود را دریافت می‌ کنند و به عنوان نمایندگان مستقل از موکلان خود عمل می‌ کنند، در حالی که وکیلان قوه قضاییه به عنوان بخشی از سازمان قضایی کشور فعالیت می‌ کنند و به صورت مستقیم تحت نظارت آن ها عمل می‌ کنند.